THESEUS

I.

THESEUS

Historicus Illustrium virorum vitas consignavit libris 5. suid. in Lex. Stob. de Fortitud. Item Corinthiacorum libros 3. Suidas et Etymologus. Etiam Thesei escriptis nattartiunculam adfert Stobaeus, Serm. de Fortit.

II.

THESEUS

Iunior, Hippasi et Alcestidi fil. Vide Schol. in Crabrones, p. 519. E.

III.

THESEUS

Rex Atheniensium X. Aegei Regis fil. nothus, ex Aethra Pitthei filia, Pelopis nepte adhuc adolescens, operâ medeae novercae, pene venenô periit. Sed post mortem patris ad regnum evectus, tam multa memoratu digna gessit, ut inter plures Hercules unus connumeretur. Debellavit Amazonas, earumque reginam Hippolyten secum abduxit, ex qua genuit Hippolytum. Creontem regem Thebanorum, cadavera Argivorum, qui in bello Thebano occiderant, sepeliri prohibentem, interfecit. Oppressit etiam rerribilem taurum in Attica, Minotaurum in Labyrintho occidit, et Ariadnam, Phaedramque Minois filias clam secum abduxit: sed illâ relictâ in Chio insul. haedram sibi coniugiô copulavit. Haec fabulis involuta, ita autem se res habuit: Minos mari potens, Androgei filii necem ulturus, coegit Athenienses nonô quoque annô tributi locô certum sibi iuvenum puellarumque numerum mittere; a qua calamitate tandem liberati sunt, virtute Thesei, qui Taurô, insigni Minois duce, interfectô, monetam postmodum, in rei memoriam, bove signavit. An potius id factum, quod Marathone cum bove luctatus, superior evaserit: an ut hôc pactô cives ad agriculturae studium excitaret? Porro Isthmios ludos, in Neptuni honorem, sine occiso instituit, Herculem imitatus, qui Olympicos Iovi sacraverat. Scironem, Procrusten, et Scinim latrones Atticae neci dedit: Debellavit Centauros, Thebas domuit, Pirithoum praecipuâ coluit amicitiâ (vide Pirithous) quo cum descendit ad inferos ad rapiendam Proserpinam: Sed occiso Pirithoô, ipse aliquandivi in vinculis Plutonis fuit detentus, donec ab Hercule, qui illum summâ prosequebatur benevolentiâ, liberaretur. Postremo iam senior, tor, tantisque rebus gestis, patriâ, regnôque pulsus, in Scyrum insul navigavit, ubi et periit, a rege Lycomede (ut quidam tradunt) interfectus: aut (ut alii malunt) cum a cena deambularet, ex loco edito delapsus. Vide Plutarch. in Theseo, et Meursium de Reg. Athen. l. 3. nec non Lud. de la Cerda in illud Virg. Aen. l. 6. v. 618.

—— Sedet, aeternumque sedebit

Infelix Theseus. ———

Hinc Theseis, fabula scil. de Thesei rebus gestis conscripta, Iuvenalis, Sat. 1. v. 2.

Vexatus totius rauci Theseide Codri.

Item Thesides, unde Athenienses Thesidae dicuntur. Virg. l. 2. Georg. v. 382.

Praemiaque ingentes pagos et compitâ circum

Thesidae posuêre. —— ———

Hinc etiam Theseus. Propert. l. 1. El. 3. v. 1.

Qualis Theseâ iacuit cedente carind,

Languida desertis Gnosia litoribus. Vide et Thesea.

Addam hîc saltem, quod Atticas XII. Urbes in unam collegit et Reip. formam et statum popularem .... in Marmore Arundeliano. Nempe hucusque Attica κατὰ πόλεις ὢκεῖτο, πρυτανεῖά τε ἔχουσα καὶ ἄρχοντας, oppidatim incolelbantur, Curias habens et Magistratus: neque Regem consulebant, ubi nullus erat ex periculo metus; sed per se quique suam Remp. administrabant et concilium habebant: quinetiam nonnulli bellum aliquando Regibus moverunt. Theseus autem

regnum adeptus, Conciliis et Magistratibus coeterarum urbium sublatis, omnes in unum Concilium et Prytaneum Athenis coegit; cui rei publicum Minervae festum Ξυνοικίας nomine institutum est. Idem primus populum divisit in Εὐπατρίδας Γεωμόρους et Δημιουργοὺς, Patricios, Agricolas et Opifices. Monarchiam tamen non abolevit. Porro Pallantidas (vide ubi de Aegeo) profligavit, agro Attico Megaricum adiecit: mansêre tamen factiosa ista Πεδιέων, Παραλίων et Διακρίων nomina, quae demum in Pisistrati rebus se conspicienda praebuerunt. Thucyd. l. 2. Herodot. l. 1. c. 173. Ioh. Marshamus, Canone Chron. ad Sex. XI. Circa tempora Braci et gideonis Iudicum; quo et VII. ad Thebas, et Olympia ac ἀποθέωϚιν Herculis, referunt. Illi successit Menestheus, quem vide. Addo, ex Petito, cum ante ipsum Attica quidem oppidis frequens esset, κατὰ πόλεις ᾠκεῖτο, πρυτανεῖά τε ἔχουϚα καὶ Α῎ρχοντας; sed non tantum, ut dictum, sua signulae privatim urbes sibi procurarent atque administrarent, verum etiam inter se essent discordes, ita ut ad arma venirent; teste Thucydide, l. 2. ipse maxime τὴν πολιτείαν ἐκόσμησε. Rerum namque potitus, omnes in unam convenire Athenarum urbem iussit, unô Senatu lectô, qui omnibus praesset, Democratiâque institutâ, omnibus hâc Lege idem ius esse voluit, τοῖς πολίταις τὰ ἶσα εἶναι, Omnibus civibus ius idem esse, Plut. in Theseo, quamquam cum aliqua exceptione. Nam Solis ingenuis nobilibus Sacerdotia, Magistratus et Legum rerumque sanctarum atque divinarum interpretationem hâc suâ Lege concessit: τοὺς Εὐπατρίδας γινώςκειν τὰ θεῖα καὶ παρέχειν Α῎ρχοντας καὶ νόμων Διδασκάλους εἶναι καὶ ὁςίων καὶ ἱερῶν ἐξηγητας, apud Eund. Nempe tres in classes civitatem distribuit Theseus; Εὐπατριδῶν; qui coeteris dignitate; Γεωμόρων; qui utilitate; et Δημιουργῶν, qui necessitate antistabant. E' quibus Εὐπατρίδαι, utpote αὐ τόχθονες et Regibus editi, Patriciorum apud Romanos instar, in urbe suas sedes posuerunt; sicut et Δημιουργοὶ, qui, ut habet auctor Etymologici hâc voce supplendus, erant Opifices: Reliqui vero, Γεωμόροι appellati, ruri habitabant, et agros colebant, ut idem docet. Mansitque haec divisio Populi Atheniensis, usque ad Solonis aetatem, qui censum suorum civium egit, Atheniensesque universos in quatuor distinxit ordines, quos τιμηματα seu τέλη vocant Graeci Scriptores, pro uniuscuiuscumque censu: Pentacosiomedimnorum nempe, Equitum Zygitarum et Proletariorum seu Thetarum, Vide Sam. Petitum, Comm. in LL. Attic. l. 2. tit. 3.

Ob tanta itaque in Remp. merita, pro superstitione saeculi, post mortem ab Atheniensibus pro Numine habitus est, et complura in Urbe Fana habuit: quorum unum inprimis memorabile in Urbe media, in quo ossa Thesei. Vide Plut. locô cit. et Diodor. Siculum, l. 4. Ad hoc thesei sacellum confugiebant servi, ab heris male habiti, tamquam ad Asylum, ibique ius iis dicebatur, cum πρᾶϚιν peterent, humanioribus dominis vendendi. Grammatici, Θησεῖον, τέμενός ἐςι τῷ Θησεῖ ὃ τοῖς οἰκέταις ἄσυλον ἦν. Ε᾿λέγοντο δὲ δίκαι ἐνταῦθα. Meminit moris Aristophanes Ω῞ραις, apud Pollucem, l. 7. c. 2.

Εἰμὴ κράτιςόν ἐςι εἰς τὸ ΘηϚεῖον

Δραμεῖν, ἐκεῖ δ᾿ἕως ἀν εὕρωμεν πρασιν,

Μένειν ——

Idem vero ius habebat et alterum eiusdem Herois sacellum, sive aedicula, quae, uti prius fuit prope Gymnasium, in media, ut dictum, urbe, extra Urbem erat, ad mare, in Piraeo, non longe a muro longo, intra μακρὸν τεῖχος sive τὸ Βόρειον et τὸ διὰ μέσου τεῖχος sive τὸ Νότιον, quod erat medium inter murum longum et Phalericum. De utroque capiendus Hesychius, Θησεῖον, inquieus, νεὼς Θησέως, ἐφ᾿ὃν οἱ ἀποδιδράςκοντες κατέφευλον. Vide Diodor. quoque Siculum, l. 4. Apud Auctorem Etymologici, non servos modo, sed et τοὺς ὁποσοῦν ἱκετεύοντας, alios quoscunquesupplices, ad Thesei sacellum confugisse scribitur. Eôdem iure gaudebant, Minervae templum in arce et Eumenidum ara, Plut. Solone. Ubi tamen observandum, in his aedibus sacris Asyli sanctitatem certis finibus circumscriptam fuisse: Proin, cum neminem inde liceret vi abripere, ut amen arcerentur, qui indigni essent, admovebant ignem, atque ita non ab hominibus, sed a Deo amoveri credebantur: uti suprâ latius dictum est, ubi de Asylis. Vide iterum Peritum, l. 1. tit. 1. cui adde Iac. Sponium, Itinerar. part. 2. p. 188. et seqq. ubi Fani, post Marthoniam victoriam, in Herois huius honorem, ab Atheniensibus media in Urbe conditi, faciem, qualis etiamnum est descriptionemque accuratam habes; et quae supra dicta, voce Magistratus. Nec vero fanis solum templisque honoratus ab indigenis Theseus est, sed et gesta illius frequenter cantari atque fidibus celebrari consueverunt. Ovid. Metam. l. 7. v. 431. de Atheniensibus,

—— agitant convivia Patres,

Et medium vulgus: nec non et carmina, vinô

Ingenium saciente, canunt: Te, maxime Theseu,

Mirata est Marathon Cretaei sauguine Tauri etc.

Vide supra ubi de Cantilenis Veter. et Scoliis Convivialibus. Etiam pingi solitus est, non nisi excellentissimis Pictoribus. Inter quos Parasius fuit, cuius Theseus Romae Capitolium exornavit. Porro, Deliis Atheniensium sacris quotannis saltatio Thesei repraesentabatur, quemadmodum et navis Δηλιὰς vel Θεωρὶς dicta, quâ Theori Delum vehebanrur, ea fuisse credebantur, quâ Theseus virgines, Minotauro offerendas, reduxerat. Instituisse autem saltationem istam Theseus dicitur, devictô Minotaurô, ad Labyrinthi imitationem lusitque eam cum sociis redux, in Patria, circum aram Deliam κερατινὸν βωμὸν dictam. Plures erant simul, verum certis ordinibus; utrinque a capitibus lecti duces versus certos inter se subeuntes implicabant: qualem ludum Troianum Virgilius descripsit, appositâ Labyrinthi comparatione. Γέρανον Theseus appellavit, i. e. gruem, tum ob aciem, tum propter commutationem certis legibus servatam.

Vide Iul. Caes. Scaligerum. Poetices l. 1. c. 8. Alii vero a puellis hunc γέρανον saltari consuevisse tradunt. ut videre est apud Franc. Rossaeum, Archsol. Att. l. 7. c. 1. etc.